Er valt meer regen in de winter en in de zomer hebben we vaker droogte. Bovendien worden de regenbuien korter, maar heviger, wat de kans op wateroverlast vergroot. De overstromingen in Spanje werden veroorzaakt door een speciaal weerfenomeen, een cut-off low, dat door de opwarming van de aarde steeds extremer wordt.
Wat is een cut-off low en hoe zorgt het voor zoveel regen?
Een cut-off low is een speciaal soort lagedrukgebied, een plek in de lucht met weinig druk, die kouder is dan de omgeving. Normaal gesproken worden dit soort lagedrukgebieden door een sterke wind hoog in de lucht, de ‘straalstroom’, over Europa geblazen. Maar soms raakt zo’n lagedrukgebied ‘los’ van deze wind en blijft het stilhangen boven een bepaalde plek, net zoals het deed boven Spanje.
In Spanje botste deze koude lucht met de warme en vochtige lucht boven de Middellandse Zee. Dit temperatuurverschil zorgde ervoor dat de warme lucht snel omhoog werd geduwd, wat leidde tot zware regenwolken. Omdat het lagedrukgebied bleef hangen, bleef de regen ook op dezelfde plek vallen en leidde dit tot heftige overstromingen.
Door klimaatverandering warmt de Middellandse Zee steeds verder op, waardoor er steeds meer vocht in de lucht komt. Dit betekent dat er meer regen kan vallen wanneer zo’n cut-off low ontstaat. Dit soort weerfenomenen worden daardoor steeds extremer en zorgen voor steeds meer overstromingen.
Onze Noordzee warmt ook op
Ook de Noordzee wordt warmer door klimaatverandering. Warm water verdampt sneller, waardoor er meer vocht in de lucht komt. Dit zorgt voor hevigere regenbuien en vergroot de kans op zware regenval en overstromingen.
Onze gemeente weet dat we ons hierop moeten voorbereiden en heeft in 2022 het ‘Hemelwater- en droogteplan’ gemaakt. Samen met deskundigen werd gekeken naar hoe we regenwater beter kunnen opvangen. Zo hoeft het water niet allemaal via het riool afgevoerd te worden, wat helpt om overstromingen te voorkomen. Bovendien zorgt het ervoor dat de grond genoeg water vasthoudt voor tijden van droogte.
Wat betekent water laten ‘infiltreren’ in de bodem?
Infiltreren betekent dat het regenwater direct de grond in gaat waar het valt, in plaats van dat het snel wegspoelt naar het riool. De bodem werkt dan als een spons die het water vasthoudt, zodat we minder last hebben van overstromingen.
Wat doet de gemeente? Meer groen, minder verharding
De gemeente maakt meer ruimte voor groen en gebieden waar het water makkelijk kan infiltreren. Dit doen we door bijvoorbeeld smallere wegen aan te leggen, grasstroken (bermen) langs de weg te maken en stenen te vervangen door planten. Planten en bomen helpen niet alleen om water in de grond te laten dringen, maar houden ook regenwater vast. Vooral planten die goed passen bij onze bodem kunnen water beter vasthouden. En groene plekken trekken ook insecten aan, wat goed is voor de natuur.
Wat kan jij doen?
Wij doen dit in de openbare ruimte, maar ook jij kan helpen! Door minder van je eigen tuin of grond te verharden (bijvoorbeeld door minder tegels of kiezels te gebruiken) en meer planten te zetten, houd je regenwater vast en verklein je de kans op wateroverlast in jouw omgeving.
Wil je helpen aan een klimaatvriendelijke toekomst? De herfst is een ideale tijd om te planten en bij te dragen!
Heb je hulp nodig om te weten welke planten je het best gebruikt? Overweeg dan de hulp van een klimaattuincoach. Voor 75 euro komt de coach langs, bekijkt je tuin en geeft advies. Na het bezoek krijg je een verslag en een plan zodat je zelf aan de slag kan. Meer info over de klimaattuincoach vind je op: ham.be/aan-de-slag-met-een-klimaattuincoach
Samen maken we een leefomgeving die beter bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering – voor onszelf en voor de volgende generaties.
