17e eeuwse wapenborden

In de raadzaal van het gemeentehuis kan u twee adellijke houten wapenborden bezichtigen. In het verleden lieten adellijke families hun wapenschild vaak kappen in steen of snijden in hout. Dergelijke ‘gearmorieerde stenen’ werden buiten opgesteld of ingemetseld. De vergankelijkere houten exemplaren waren bestemd voor binnenshuis en gingen vaak verloren. De Hamse wapenborden van de 17e eeuw zijn dus relatief zeldzaam.

Het eerste wapenbord is een ‘alliantiewapen’: het deelt mee dat de dragers van de twee getoonde blazoenen met elkaar verbonden zijn. Op dit wapenbord wordt het huwelijk weergegeven van (links) Honoré Henri Arnold du Châtelet de Trichâteau, heer van het Land van Ham († 1720), en (rechts) zijn gemalin Isabella Agnes van Hoensbroek († 1712). Wellicht was het bord een geschenk van de plaatselijke bevolking voor de markies van Trichâteau bij diens blijde intrede in het dorp op zaterdag 5 augustus 1684. Waarschijnlijk kwam het fraaie houtsnijwerk terecht in de ridderzaal van het Oosthamse kasteel, maar het is ook mogelijk dat het in de kapel der heren in de lokale kerk werd opgehangen.

Het tweede wapenbord stelt het blazoen voor van de landcommandeur Edmond Godfried von Bocholtz (Luik 1615 – Alden Biesen 1690). De familie Bocholz was betrokken bij een ingewikkelde erfeniskwestie die decennia aansleepte. Men zou kunnen veronderstellen dat Bocholtz, een handig diplomaat met een groot gezag, op een gegeven moment betrokken raakte in het dispuut, Ham bezocht en er zijn wapenbord achterliet. Heren van aanzien pronkten als teken van hun voorname herkomst en functie nu eenmaal graag met een gearmorieerd ‘naamkaartje’. Via een religieuze kunstinventaris uit 1931 vernamen we echter dat het betreffende wapenbord uit de pastorie van Overrepen afkomstig was. Hoe en wanneer het in Oostham verzeilde, is onbekend, heel waarschijnlijk via een parochiegeestelijke.

Uiteindelijk belandden de wapenborden in de Oosthamse kerktoren. In 2015, na een onderzoek van historicus Jef Mertens, zijn de unieke relicten te bezichtigen in de raadzaal van het gemeentehuis.

Lees hier de bevindingen van historicus Jef Mertens.